ローマン・インガルデン

提供: miniwiki
移動先:案内検索
ファイル:Witkacy Roman Ingarden 1937.jpg
ローマン・インガルデン

ローマン・ヴィトルト・インガルデン(Roman Witold Ingarden、1893年2月5日 - 1970年6月14日)は、ポーランド哲学者。特に、現象学存在論美学第二次世界大戦以前の著作は主に、ドイツ語で書かれ出版された。戦時中にポーランド語へと変え、そのために、存在論をめぐる主要な著作はあまり知られないままになっている。

生涯

インガルデンは1893年2月5日にオーストリア=ハンガリークラクフに生まれる。最初のリヴィウ大学にて、カジミェシュ・トヴァルドフスキのもとで数学、哲学を。その後、ドイツゲッティンゲン大学へ移り、エトムント・フッサールのもとで哲学を学ぶ。フッサールに、自分の最も優秀な生徒と認められ、フッサールが1916年フライブルク大学に異動するのに同行し、1918年、博士論文を提出する。

博士号を取得した後は、ポーランドへ戻り、長期間中等学校の教師として教える。1925年、「Essential Fragen」でカジミェシュ・トヴァルドフスキにより、大学教授資格を得る。この論文はいまだに英語にも日本語にも訳されていない。1933年、インガルデンは教授職へ、そして『文学的芸術作品』で世に知られるようになる。

第二次世界大戦によって、大学が閉鎖されたために、1941年から1944年までの間、インガルデンのアカデミックキャリアは中断を余儀なくされる。その間、密かに戦争孤児に数学と哲学を教える。自宅を爆撃で失った後も、「The Controversy over the Existence of the World」を書き続けた。

戦争後の1945年、インガルデンはトルン大学の教授職を得たが、1946年には共産党政府により追放されてしまう。その後、ヤギェウォ大学に移るも、1946年には「唯物論の敵」である唯心論を主張した咎でまたも追放を受ける。1957年にその追放処分が解除され、ヤギェウォ大学で教育、研究、執筆活動を続ける。1970年、没。死因は脳溢血。

業績

インガルデンは、実在論現象学を主張し、フッサールの超越論的観念論を支持しなかった。彼がフッサールから受けた教育は現象学的であったが、それにもかかわらず、著作の関心の大部分が存在論に向けられている。

主著(ドイツ語)

  • Intuition und Intellekt bei Henri Bergson, Halle:Max Niemeyer, 1921
  • Essentiale Fragen. Ein Beitrag zum Problem des Wesens, Halle:Max Niemeyer, 1925
  • Das literarische Kunstwerk. Eine Untersuchung aus dem Grenzgebiet der Ontologie, Logik und Literaturwissenschaft, Halle:Max Niemeyer, 1931
  • Untersuchungen zur Ontologie der Kunst:Musikwerk. Bild. Architektur. Film, Tübingen:Max Niemeyer, 1962
  • Der Streit um die Existenz der Welt, Bd. I, II/I, II/2. Tübingen:Max Niemeyer, 1964
  • Vom Erkennen des literarischen Kunstwerks, Tübingen:Max Niemeyer, 1968
  • Erlebnis, Kunstwerk und Wert. Vorträge zur Ästhetik 1937-1967, Tübingen:Max Niemeyer, 1969
  • Über die Verantwortung. Ihre ontischen Fundamente, Stuttgart:Reclam, 1970
  • Über die kausale Struktur der realen Welt. Der Streit um die Existenz der Welt, Band III, Tübingen:Max Niemeyer, 1974

主著(ポーランド語)

  • O poznawaniu dzieła literackiego (The Cognition of the Literary Work of Art), Ossolineum, Lwów:1937
  • O budowie obrazu. Szkic z teorii sztuki (On the Structure of Paintings:A Sketch of the Theory of Art), Rozprawy Wydziału Filozoficznego PAU Vol. LXVII, No.2, Kraków, 1946
  • O dziele architektury (On Architectural Works), Nauka i Sztuka, Vol. II, 1946, No. 1, pp. 3-26 and No. 2, pp. 26-51
  • Spór o istnienie Świata (Controversy over the Existence of the World), PAU, Vol. I, Kraków:1947, Vol. II, Kraków, 1948
  • Szkice z filozofii literatury (Sketches on the Philosophy of Literature), Vol. 1, Spółdzielnia wydawnicza "Polonista," Łódz, 1947
  • Elementy dzieła muzycznego (The Elements of Musical Works), Sprawozdania Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Vol. IX, 1955, Nos. 1-4, pp. 82-84
  • Studia z estetyki (Studies in Aesthetics), PWN, Vol. I Warszawa, 1957, Vol. II, Warszawa, 1958
  • O dziele literackim (On Literary Works). PWN, Warszawa, 1960
  • Przeżycie - dzieło - wartość (Experience - Work of Art - Value). WL, Kraków, 1966
  • Studia z estetyki Tom III (Studies in Aesthetics, Vol. III), PWN, Warszawa, 1970
  • U podstaw teorii poznania (At the Foundations of the Theory of Knowledge), PWN, Warszawa, 1971
  • Książeczka o człowieku (Little Book About Man), Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1972.
  • Utwór muzyczny i sprawa jego tożsamości (The Work of Music and the Problem of Its Identity), Wydawnictwo, Warszawa, 1966.

著作(日本語訳)

  • 『人間論 時間・責任・価値』(武井勇四郎・赤松常弘訳、法政大学出版局・叢書ウニベルシタス,1983年)
  • 『文学的芸術作品』(瀧内槙雄・細井雄介訳、勁草書房、1982年、新装版1998年)
  • 『音楽作品とその同一性の問題』(安川あきら訳、関西大学出版部、2000年)

関連項目

外部リンク